"โรงเรียนพานพิทยาคม" โรงเรียนปลอดบุหรี่ต้นแบบ จ.เชียงราย
“จุดเริ่มต้นเกิดขึ้นหลังจากเข้ารับการอบรมจากเครือข่ายครูเพื่อโรงเรียนปลอดบุหรี่ ซึ่งได้รับแนวทางที่เป็นรูปธรรม ครอบคลุมทุกด้านของการทำให้โรงเรียนปลอดบุหรี่ ผมจึงปรึกษากับผู้บริหารเพื่อจัดทำแผนงานให้ขับเคลื่อนอย่างเป็นระบบ มีงบประมาณสนับสนุน มีผู้รับผิดชอบงานชัดเจน”
กลยุทธ์ที่ใช้ในการขับเคลื่อนงานคือเริ่มจากต้องทำให้เป็นวาระหลักของโรงเรียน สร้างบรรยากาศที่ให้ทุกภาคส่วนมีส่วนร่วม ไม่ใช่เฉพาะคนใดคนหนึ่งเท่านั้น โดยมีทั้งครูผู้รับผิดชอบโดยตรง มีแกนนำนักเรียนจากทุกห้อง ห้องละ 5 คน มีการขยายผลไปถึงชุมชนโดยรอบโรงเรียน ผู้นำท้องถิ่น โรงเรียนอื่น ๆ ในเขตอำเภอพาน โดยท่านนายอำเภอพานให้เกียรติเป็นผู้นำในการประกาศเจนารมณ์ขับเคลื่อนเรื่องการไม่สูบบุหรี่ทั้งระดับอำเภอ
เมื่อสภาพแวดล้อมปลอดบุหรี่แล้ว การสูบบุหรี่ภายในโรงเรียนจึงเป็นสิ่งที่ผิดปกติ ถูกจับตามองจากคนรอบข้าง ซึ่งเมื่อมีการสูบบุหรี่เกิดขึ้น จะมีการประกาศเสียงตามสายให้รู้ตัว จากนั้นจึงค่อย ๆ สอดแทรกความรู้เรื่องบุหรี่ให้กับนักเรียนในทุกช่วงโอกาส ขยายไปถึงบ้านปลอดบุหรี่ โดยนักเรียนเป็นสื่อกลางไปถึงผู้ปกครอง นอกจากนี้ หากพบมีนักเรียนสูบบุหรี่ ก็จะมีกระบวนการช่วยเหลือโดยครูจิตอาสาที่สละเวลามาให้คำปรึกษาและติดตามผลนักเรียนจนกว่าจะเลิกสูบได้
สิ่งที่กำลังวางแผนดำเนินการในระยะต่อไป คือการจัดทำคู่มือการขออนุญาตใช้สถานที่ของโรงเรียนในการจัดงานของชุมชน ที่จะต้องมีการตกลงอย่างเป็นลายลักษณ์อักษรที่จะต้องดูแลไม่ให้มีการสูบบุหรี่ในบริเวณโรงเรียนในระหว่างจัดงาน ซึ่งจะทำให้โรงเรียนปลอดบุหรี่ทั้งในและนอกเวลาราชการ
ครูวุฒิชัย ใหม่วงค์
หัวหน้าคณะทำงานโรงเรียนปลอดบุหรี่ของโรงเรียนพานพิทยาคม